🐎 Kojarzenie Ras Zwierząt W Celach Hodowlanych
EWG i 90/425/EWG i uchylające niektóre akty w dziedzinie hodowli zwierząt („rozporządzenie w sprawie hodowli zwierząt”) (Dz. Urz. UE L 171 z 29.06.2016, s. 66–143). 4 E.Martyniuk, A.Chełmińska, Nowa legislacja UE dotycząca hodowli iobrotu zwierzętami – najważniejsze elementy, „Przegląd Hodowlany” 2017, nr 4, s. 47–53.
nych działań w celach hodowlanych – na który zezwala Minister Środowiska (art. 44 ust. 3 i 3a). Możliwość uśmiercania zwierząt, w tym łownych, przewidują także ustawy odręb-ne, na przykład ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt10 w art. 33 ust. 2-4 (tzw. ubój humanitarny) i art. 33a (ogra-
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii. System Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt ( ang. Animal Identification and Registration System) – regulacja europejska mająca na celu wsparcie państw w zapewnieniu bezpieczeństwa żywności zgodnie z wymogami Unii Europejskiej oraz uzyskanie pełnego dostępu do rynku produktów pochodzenia zwierzęcego
Organizacja hodowli i rozród zwierząt gospodarskich. - Akty Prawne. zwierzę hodowlane czystorasowe - zwierzę pochodzące co najmniej od dwóch pokoleń przodków wpisanych do księgi danej rasy, które spełnia wymagania wpisu do księgi, a w przypadku koniowatych - z wyjątkiem koni pełnej krwi angielskiej, czystej krwi arabskiej, kuców szetlandzkich, koników polskich i hucułów
Odnosi się to do kategorii zwierząt ujętych w zaleceniach Europejskiej Konwencji w sprawie ochrony zwierząt hodowlanych. This is the case for animals ' categories covered by recommendations of the European Convention for the Protection of Animals Kept for Farming Purposes.
Baranek miniaturka. Baranki miniaturki to bardzo popularne króliki wystawowe. Należą do ras miniaturowych. Typowy baranek miniaturka waży 1-2 kg. Rasa wywodzi się z Holandii, w 1979 roku została oficjalnie uznana przez ARBA (American Rabbit Breeders Association). Umaszczenie tych królików może być zarówno jednolite, jak i
KRZYŻOWANIE ZWIERZĄT RÓŻNYCH RAS LUB GATUNKÓW W CELACH HODOWLANYCH - Krzyżówka. Poniżej znajduje się lista wszystkich znalezionych haseł krzyżówkowych pasujących do szukanego przez Ciebie opisu. Aby wyszukać nowe hasła użyj wyszukiwarki " SZUKAJ HASŁA " poniżej tej listy.
Informacje o Atlas ras zwierząt gospodarskich - 13328957820 w archiwum Allegro. Data zakończenia 2023-03-15 - cena 9,45 zł
Gatunek Edilbaevsky jest duży, w kłębie owce osiągają 90 cm, w obwodzie do 1 m. Owce ważą do 160 kg, a samice do 100 kg. Kolor zwierząt jest czerwony, brązowy i czarny. U ssaków nie ma rogów, wiszą uszy. Duży worek tłuszczowy na kości krzyżowej powiększa się wraz z wiekiem.
Übersetzung im Kontext von „zwierząt hodowlanych oraz“ in Polnisch-Deutsch von Reverso Context: "wprowadzanie do Unii" lub "wprowadzanie na terytorium Unii" oznacza działanie polegające na sprowadzeniu zwierząt hodowlanych oraz ich materiału biologicznego wykorzystywanego do rozrodu na jedno z terytoriów wymienionych w załączniku VI spoza tych terytoriów, z wyjątkiem tranzytu;
W wyniku gwałtownego wzrostu zapotrzebowania na żywność dużym znaczeniem odznacza się intensyfikacja hodowli zwierząt w świecie, zwłaszcza intensyfikacja hodowli bydła oraz trzody chlewnej. Duża odpowiedzialność spoczywa więc na barkach biotechnologii, zajmującej się m.in. próbą wyhodowania wysokowydajnych ras zwierzęcych.
Dzienniki UE Dz.U.UE.L.2016.171.66 Akt obowiązujący Wersja od: 19 lipca 2016 r. Rozporządzenie 2016/1012 w sprawie zootechnicznych i genealogicznych warunków
aycs. Uważam, że fakt istnienia różnych kocich ras jest wspaniały. Dzięki temu świat jest znacznie ciekawszy i urozmaicony. A każdy wielbiciel kotów może znaleźć futrzaka, który najbardziej odpowiada mu i wyglądem, i charakterem. A czy wiecie, jak powstają kocie rasy? Naturalna selekcja Istnieje kilka kocich ras, przy powstaniu których człowiek nie brał udziału, a przynajmniej nie czynił tego świadomie. Rasy te ukształtowała sama natura, a dokładniej mówiąc środowisko, w którym przyszło im żyć. Przykład działania tej naturalnej selekcji widzimy na ulicach naszych miast i wsi. Mówię o kotach europejskich, zwanych popularnie dachowcami. Kolejny przykładem mogą być maine coony i koty norweskie leśne. Wszystkie one w mniejszym lub większym stopniu musiały radzić sobie samemu, bez pomocy lub z niewielką pomocą człowieka. Przeżywały zatem osobniki, które były najlepiej przystosowane do klimatu i innych warunków, w jakich żyły. Selekcja hodowlana Drugim sposobem na powstanie nowej rasy kotów jest aktywny udział człowieka. Mowa o selekcji hodowlanej, czyli świadomym dobieraniu par hodowlanych, by na świat przychodziły kocięta o pożądanych cechach. W ten sposób narodziły się takie rasy, jak koty egzotyczne. Mutacje kocich genów Początkom wielu ras kotów dały naturalne mutacje genów. Dzięki nim pojawiają się nowe cechy fizyczne, które mogą zostać utrwalone we wspomnianych powyżej selekcji naturalnej lub hodowlanej. Reksy kornwalijskie na przykład. Bodźcem do wyhodowania tych ras było mutacja, która jest odpowiedzialna za ich najbardziej charakterystyczną cechę – kręcone włosy. Podobnie było z nagością sfinksów itp. Odizolowanie kociej populacji Nowa cecha ma większe szanse utrwalenia się, gdy pojawi się w grupie odizolowanej od innych przedstawicieli gatunku. Bezogoniaste maksy, na przykład, narodziły się na wyspie. Kojarzenie ze sobą przedstawicieli różnych ras Kocia rasa może powstać na drodze kojarzenia ze sobą dwóch istniejących już ras. W tej sposób wyhodowana na przykład koty tonkijskie, których przodkami są syjamy i burmy. Oczywiście od mariaży tych ras się zaczęło, później trzeba było uzyskać odpowiedni wygląd nowej rasy poprzez selekcję hodowlaną. Krzyżówka kota domowego z innymi gatunkami kotowatych Istnieją rasy kotów, które są efektem krzyżowania kota domowego z przedstawicielami innych gatunków kotowatych. Na przykład savannah jest krzyżówką kota domowego z serwalem, a chausie hybrydą kota domowego z kotem błotnym. Ta metoda otrzymywania nowych ras budzi największe kontrowersje. Nie tylko dlatego, że wydaje się być całkowicie wbrew naturze. W wielu przypadkach okupiona jest cierpieniem zwierząt. Wyobraźcie sobie na przykład jak może wyglądać kojarzenie kota z wielokrotnie od niego większym serwalem! Efekt uboczny innych działań hodowlanych Bywa, że rasa powstaje jakby przypadkiem, niezamierzenie, wskutek działań hodowlanych, które zmierzały do czego innego. Jako przykład możemy podać tu koty seszelskie. Koty syjamskie i orientalne są rasami siostrzanymi, które kojarzy się ze sobą. Gdy do rasy kotów orientalnych wprowadzono umaszczenia łaciate, siłą rzeczy po jakimś czasie musiały pojawić się kocięta, których umaszczenie było połączeniem point z białym, czyli łaciate syjamy. Początkowo nie bardzo było wiadomo, co z tymi kociakami zrobić. Nie można było ich uznać za koty syjamskie, a i za orientalne jakoś też nie bardzo chciano. Postanowiono zatem stworzyć nazwać je kotami seszelskimi i uznać za nową rasę. A skoro już o syjamach mowa. Selekcja hodowlana bardzo zmieniła ich wygląd. Nie wszystkim wielbicielom tej rasy to się podoba, wolą syjamy o pierwotnym wyglądzie. Hodują je zatem nadal, tylko nazwali je kotami tajskimi. Tekst: Jacek P. Narożniak Zdjęcie: Midtown Magic, Flickr
Przejdź do Rejestru Hodowanie rasowych zwierząt domowych stało się w ostatnim czasie zjawiskiem bardzo powszechnym zaś wciąż rosnąca ilość hodowli oraz stowarzyszeń, w obrębie których są one zrzeszone wprowadza niejednokrotnie trudności w zakresie wyboru oraz dezorientację. Nadal też niestety, powszechnym zjawiskiem jest rozmnażanie i sprzedaż szczeniąt czy kociąt poprzez nielegalnie działające peudohodowle, które kosztem jakości sprawowanej na miotem opieki oraz klasy i zdrowia sprzedawanych zwierząt, oferują niższe ceny. Nabywając zatem pupila, powinniśmy utwierdzić się najpierw w przekonaniu, że kupujemy zwierzę z zarejestrowanej, działającej w świetle przepisów prawa polskiego hodowli, wymagając adekwatnej dokumentacji, zgodnej ze statutem stowarzyszenia, w którym zrzeszona jest dana hodowla. Stworzony przez CBDZOE - Centralny Rejestr Hodowli Zwierząt i Reproduktorów, w trosce o rozpowszechnianie świadomości dotyczącej hodowli zwierząt rasowych, rekrutuje wyłącznie hodowle funkcjonujące legalnie i zrzeszone w stowarzyszeniach działających zgodnie z Ustawą o ochronie zwierząt z dnia 21 sierpnia 1997 r wraz z poprawkami z 2013 poz. 856 – z dnia 12 grudnia 2014. Wszystkie rejestrujące się w katalogu hodowle poddawane są weryfikacji poprzez analizę dostarczonej dokumentacji poświadczającej nabycie praw hodowlanych oraz prowadzenie działalności w myśl obowiązujących przepisów. Założeniem Centralnego Rejestru Hodowli Zwierząt i Reproduktorów jest stworzenie jednolitego katalogu hodowli, w którym zawarte będą wszystkie istotne informacje dotyczące hodowli oraz reproduktorów. Dzięki zgromadzeniu ich w jednym miejscu, osoby poszukujące szczenięcia, kociaka lub innego rasowego zwierzęcia, uzyskują możliwość łatwego wyszukiwania, porównywania i pozyskania szczegółowych danych koniecznych przy podejmowaniu tak istotnej decyzji, jaką jest wybór pupila na wiele lat i dokonania na tej podstawie najlepszego wyboru. Obowiązujące w Centralny Rejestr Hodowli Zwierząt i Reproduktorów zasady rejestracji, gwarantują zaś nabycie zwierzęcia z rzetelnej i sprawdzonej pod względem legalności hodowli. Hodowcy oraz właściciele reproduktorów, zamieszczając w rejestrze dane dotyczące posiadanej hodowli, zyskują z kolei dogodność w postaci możliwości jej upowszechnia w świecie pasjonatów zwierząt. Możliwe jest szczegółowe zaprezentowanie profilu swojej hodowli, zamieszkujących w niej zwierząt oraz szczegółowa jej charakterystyka. Centralny Rejestr Hodowli Zwierząt i Reproduktorów stwarza też opcję zaprezentowania swoich osiągnięć hodowlanych oraz sukcesów odnoszonych przez posiadane zwierzęta podczas wystaw oraz innych konkursów organizowanych na terenie kraju oraz poza jego granicami. Centralny rejestr poprzez opcję przedstawienia posiadanych w hodowli młodych, poszukujących domów zwierząt – szczeniąt, kociąt itd., ułatwia również dotarcie do szerszej grupy osób poszukujących rasowego zwierzęcia i zaoferowanie im pupila posiadającego udokumentowane pochodzenie, zdrowego i zadbanego od hodowcy postępującego w myśl zasad etyki hodowlanej. Funkcjonalność rejestru została podniesiona znacząco poprzez możliwość dodawania do spisu hodowli i reproduktorów zamieszkujących również poza granicami Polski; szczególną przydatność informacje te wykażą dla hodowców pragnących nawiązywać kontakty z partnerami zagranicznymi w celach hodowlanych. Ideą przewodnią Centralnego Rejestru Hodowli Zwierząt i Reproduktorów jest wspieranie działań legalnie funkcjonujących hodowli, krzewienie w społeczeństwie świadomości rozmnażania wyłącznie zwierząt posiadających uprawnienia hodowlane oraz udokumentowane pochodzenie, zwierząt spełniających określone wymogi zdrowotne oraz eksterierowe. Zapraszamy zatem do korzystania z tej funkcjonalności zarówno osoby pragnące umieścić swoją hodowlę w rejestrze, jak i poszukujące profesjonalnej hodowli! Instrukcja korzystania z Centralny Rejestr Hodowli Zwierząt i Reproduktorów Aby móc wpisać do Centralny Rejestr Hodowli Zwierząt i Reproduktorów hodowlę lub reproduktora musisz być zarejestrowanym użytkownikiem CBDZOE. Jeśli posiadasz już konto w Centralnej Bazie Danych Zwierząt Oznakowanych Elektronicznie zaloguj się a następnie na swoim panelu użytkownika wybierz opcję – DODAJ HODOWLĘ/REPRODUKTORA. Następnie postępuj zgodnie z wytycznymi: Wypełnij załączony formularz w zależności od tego, czy chcesz dodać hodowlę czy reproduktora, wpisując wszystkie wymagana dane i zatwierdź go; przed zatwierdzeniem sprawdź dokładnie poprawność zamieszczonych w nim informacji gdyż pewne dane (nazwa hodowli, numer przydomka i przynależność do organizacji) nie będą edytowalne Po zatwierdzeniu formularza dokonany przez Ciebie wpis będzie widoczny w rejestrze W ciągu 10-ciu dni od dnia aktywowania wpisu konieczne jest przesłanie drogą elektroniczną na adres: pomoc@ - dokumentów potwierdzających pozyskanie przez hodowlę/reproduktora uprawnień do prowadzenia działalności zgodnej z Ustawą o ochronie zwierząt, które są wydawane przez związek macierzysty W przypadku nie wpłynięcia wymaganych zaświadczeń lub równoważnych dokumentów potwierdzających deklarowane uprawnienia, wpis dotyczący hodowli/reproduktora, zostanie usunięty przez administratora po upływie wskazanego terminu. Jeśli nie jesteś zarejestrowanym użytkownikiem musisz najpierw dokonać rejestracji konta zgodnie z wytycznymi na stronie głównej i dokonać jednorazowej opłaty administracyjnej w kwocie 35zł. Utworzenie konta użytkownika umożliwia I korzystanie z wszystkich funkcji bazy, również z rejestru hodowli. Kroki niezbędne do zarejestrowania hodowli lub reproduktorów w Centralnym Rejestrze Hodowli i Reproduktorów Zarejestruj się w bazie CBDZOE Przejdź do działu Hodowle Dodawanie hodowli Wypełniony formularz dodawania hodowli (dane przykładowe) Widok listy twoich hodowli po zapisaniu danych Formularz dodawania reproduktora Widok dodanych hodowli w rejestrze Widok wypełnionej zarejestrowanej hodowli
Jolka: Opisy haseł podano w przypadkowej kolejności. Po prawidłowym rozwiązaniu jolki, u dołu diagramu pojawi się myśl ujawnionego HASEŁwizerunek aktora * burza, nawałnica * granica, pułap * niedokrwistość * potężne drzewo na sawannie * poduszeczka pod suknią * orzeł przedni * zadowolony pierwiastek * mały wentylatorek * pląs na parkiecie * chrząszcz Kolorado * gatunek ryby flądrokształtnej z Oceanu Indyjskiego * stożek napływowy, piaszczysko * fotografia do rzutnika, diapozytyw * werset Koranu * amerykańska rasa kur * najniższy głos męski * błąd serwisowy * intruz w ogródku * afrykański pies, likaon * faworyt, ulubieniec * razem z odjemną tworzy różnicę * kojarzenie ras zwierząt w celach hodowlanych * patka z tyłu płaszcza * drzewo na fladze Libanu * gruzińska potrawa pochodząca z Adżarii
Celem programu hodowlanego dla rasy polskiej czerwonej jest utrzymanie populacji krów rasy polskiej czerwonej o dwukierunkowym typie użytkowania z zachowaniem charakterystycznych dla tej rodzimej rasy cech. Od lipca 2022 r. hodowcy będą mieli możliwość korzystania z genetyki wszystkich europejskich ras czerwonych i wiąże się to z pewnymi zmianami. Czego dokładnie będą dotyczyć? Wyjątkowość rasy polskiej czerwonej Zdecydowanie większa część populacji bydła polskiego czerwonego objęta jest programem ochrony zasobów genetycznych, dla której nadrzędnym celem jest zachowanie i ochrona puli genowej bydła polskiego czerwonego oraz charakterystycznych dla tej rasy odrębnych cech: odporność na niekorzystne warunki środowiskowe,odporność na choroby,długowieczność,dobre cechy macierzyńskieoraz dobra płodność. Dla pozostałych zwierząt rasy polskiej czerwonej, które nie uczestniczą w programie ochrony zasobów genetycznych, realizowany jest program hodowlany, który zakłada doskonalenie cech mlecznych przy zachowaniu cech typowych dla ras mięsno-mlecznych. Od lipca 2022 r. hodowcy bydła rasy polskiej czerwonej w doskonaleniu swych zwierząt będą mieli możliwość korzystania z genetyki wszystkich europejskich ras czerwonych, gdyż Decyzją MRiRW Nr 54/2022 z dnia 14 lipca 2022 r. został zatwierdzony nowy program hodowlany bydła rasy polskiej czerwonej, który daje taką możliwość. Kawa Amazonica Coffe – The Ursus Edition (Etiopia) Produkt w promocji 9,45 zł – 32,00 zł Atlas Kukurydza – chwasty, choroby, szkodniki, niedobory Produkt w promocji 39,95 zł – 59,95 zł Deszczomierz – miernik opadu 18,00 zł – 23,00 zł Co ulega zmianie? Zmiany w programie dotyczą głównie zasad wpisu do ksiąg Do polskich ksiąg hodowlanych będzie można wpisać potomstwo urodzone z kojarzenia zwierząt rasy polskiej czerwonej z bydłem wszystkich ras europejskich zostały także limity udziału genów innych ras u zwierząt wpisywanych do polskiej księgi, co jest dokładnie opisane w zaktualizowanym programie hodowlanym dostępnym na stronie internetowej w zakładce Hodowla. [ kolei zaimportowane do Polski czystorasowe zwierzęta będą miały pozostawioną księgę nadaną im w kraju pochodzenia, co spowoduje zachowanie ciągłości wpisu zwierząt do ksiąg. Korzystanie z doskonaleń wpłynie na rozwój polskiej księgi Zmiany w programie hodowlanym bydła rasy polskiej czerwonej są między innymi konsekwencją zaprzestania realizowania przez Polską Federację programu hodowlanego bydła rasy szwedzkiej czerwonej, czyli zakończenia wpisu do polskiej księgi bydła tej rasy. Hodowcy posiadający bydło rasy szwedzkiej czerwonej użytkowali je głównie do celów krzyżowania międzyrasowego. Importowane nasienie buhajów rasy szwedzkiej czerwonej w większości nie było stosowane do inseminacji samic tej rasy, co spowodowało, że księga nie rozwijała się i pozostawała w stagnacji. Umożliwienie korzystania w części doskonalonej populacji bydła rasy polskiej czerwonej z genetyki wszystkich europejskich ras czerwonych wpłynie na rozwój polskiej księgi dla rasy polskiej czerwonej przy równoczesnym zachowaniu równorzędnego traktowania tych ras. Zmiany w programach hodowlanych, przed ich wprowadzeniem były skrupulatnie analizowane i konsultowane z hodowcami, którzy dostrzegają wiele korzyści z tych zmian. źródło:
Kontynuując cykl artykułów prezentujących alternatywne rasy bydła mlecznego, tym razem przedstawimy dwie mniej popularne rasy, zasługujące jednak na uwagę przez wzgląd na wyjątkowe cechy użytkowe. RASA SHORTHORN Bydło rasy shorthorn, jakie znamy współcześnie, ewoluowało przez ponad 200 lat. Bydło tej rasy wywodzi się od lokalnych ras bydła teeswater i durham, które było hodowane w północno-wschodniej części Anglii w dolinie rzeki Tees, graniczącej z hrabstwami Durham, Northumberland i York. Pod koniec XVIII w. dwaj bracia Charles i Robert Coollingowie rozpoczęli doskonalenie bydła rasy durham, wykorzystując techniki uprzednio stosowane przez Roberta Bekewella, których to użył do wytworzenia bydła longhorn. Metody te polegały na krzyżowaniu ze sobą różnych linii genetycznych bydła. W 1783 r. Charles Colling wybrał cztery krowy o imionach: Duchess, Cherry, Trawberry i Old Favourite, podczas gdy jego brat Robert dokonał na miejscowym targu zakupu cieląt pochodzących od buhaja Hubback. Kojarzenie tych zwierząt doprowadziło do narodzin w 1804 r. buhaja o imieniu Comet, który został później sprzedany w Ketton w 1810 r. za 1000 gwinei. Była to na ówczesny czas rekordowa kwota, jaką zapłacono za 1 szt. bydła. Jednak mądrość osoby, która dokonała zakupu tego buhaja, została potwierdzona przez wartość potomstwa, jakie po nim uzyskano. Nazwa buhaja natomiast przeszła do legendy hodowli. Buhaj rasy shorthorn, fot. Shutterstock W tym samym czasie dwaj inni znakomici hodowcy, Thomas Bates z Kirklevington i John Booth z Killesby, rozwijali hodowlę bydła teeswater. Tak powstały dwie odrębne linie genetyczne tego bydła: linia Bates’a, która charakteryzowała się walorami mlecznymi, oraz linia Booth’a odznaczająca się ponadprzeciętną użytkowością mięsną. Obie linie były prowadzone poprzez inbreeding do momentu, który wcześniej nie był powszechnie akceptowalny w hodowli bydła. W 1822 r. George Coates opublikował pierwszą księgę hodowlaną zawierającą 710 buhajów i 850 krów, która stała się pierwszą tego typu księgą bydła na świecie. Pierwsze 4 księgi zostały opublikowane przez samego twórcę Georga Coates’a, po którym pieczę nad księgami hodowlanymi przejął Henry Stafford. Po utworzeniu Związku Hodowlanego Bydła Rasy Shorthorn w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii w 1874 r. założyciele tej organizacji przejęli obowiązki prowadzenia ksiąg hodowlanych. We wczesnych latach 20. XX w. rasa ta była rasą podwójnie użytkową, mięsno-mleczną. Jednak postępująca wśród pozostałych ras specjalizacja doprowadziła w 1958 r. do wyodrębnienia ksiąg hodowlanych dla odmiany mięsnej shorthornów. Od tamtego czasu doskonalenie mięsnego shorthorna ukierunkowane jest na poprawę cech mięsnych. Ponadto dyrektor Związku Mięsnego Shorthorna dopuścił wykorzystanie w doskonaleniu genetycznym tej rasy francuskiego bydła maine-anjou. Od 2001 r. księga została ponownie zamknięta dla dopływu innych ras. Hodowcy mlecznej odmiany shorthorna w 1970 r. również wprowadzili możliwości doskonalenia cech mlecznych rasy przez użycie zewnętrznych komponentów rasowych. Umożliwiono wykorzystanie bydła rasy holsztyńskiej i fryzyjskiej odmiany czerwonej oraz bydła duńskiego czerwonego. Jednak nie wszyscy hodowcy skorzystali z tej możliwości, stąd istnieje pewne zróżnicowanie genetyczne w tej rasie. Dzięki temu shorthorn świetnie wkomponowuje się w różne systemy produkcji. W Irlandii krowy tej rasy wykorzystywane są jako mamki, natomiast w Wielkiej Brytanii wykorzystuje się ich mleczny potencjał. RASA O ZASIĘGU GLOBALNYM Warty podkreślenia jest fakt, że bydło shorthorn przyczyniło się do powstawania ponad 40 innych ras bydła hodowanych na świecie. Poza krajem pochodzenia bydło rasy shorthorn hodowane jest również w innych krajach. Dość duża populacja bydła tej rasy znajduje się w USA. Import pierwszych sztuk do Stanów Zjednoczonych miał miejsce w 1783 r. Kolejne zakupy bydła doprowadziły do szybkiej jego ekspansji po całym kraju. W 1814 r. pierwsze sztuki tej rasy trafiły do Nowej Zelandii, gdzie były wykorzystywane jako siła pociągowa oraz do produkcji mleka. Przez wiele lat rasa shorthorn była najpopularniejszą rasą bydła w tym kraju. Poza USA i Nową Zelandią znaczące populacje shorthornów znajdują się w Australii i Kanadzie. CHARAKTERYSTYKA RASY Bydło rasy shorthorn charakteryzuje się średnim kalibrem i jest rasą bezrożną. Dorosłe krowy mierzą ok. 140 cm w krzyżu, przy masie ciała 640-680 kg. Buhaje osiągają wysokość w krzyżu 145 cm i wagę ok. 750 kg. Jest to rasa wcześnie dojrzewająca. Dojrzałość płciową jałówki osiągają w wieku 6-9 miesięcy, natomiast reprodukcyjną 13-15 miesięcy. Cechą wyróżniającą tę rasę jest jej umaszczenie. Shorthorny cechują się umaszczeniem: jednolitym czerwonym, czerwonym z białymi plamami, białym lub dereszowatym (tzw. mroziatym). Ciekawostką jest, że dwa allele odpowiedzialne za umaszczenie czerwone i białe wykazują działanie niepełne, kodominacyjne, czego rezultatem jest mieszanina włosów obu tych kolorów i fenotypowy obraz w postaci dereszowatości. Przeciętna wydajność krów to ok. 7000 kg mleka za 305-dniową laktację, przy 3,8 proc. tłuszczu i 3,3 proc. białka. Jednak przeciętna produkcyjność najlepszych stad przekracza 9000 kg mleka. Bydło tej rasy znane jest ze swoich cech funkcjonalnych. Charakteryzuje się dużą płodnością, świetnie komponuje się w bardziej ekstensywnych systemach produkcyjnych z wypasem, a jej łagodny temperament powoduje, że jest dość łatwa w zarządzaniu. Poza tym shorthorny znane są ze swojej długowieczności, odporności, łatwości wycieleń oraz tego, że bez problemu adaptują się do różnych systemów produkcji. Shorthorny to rasa, która jest w Polsce mało znana i nieobjęta oceną użytkowości mlecznej przez Polską Federację Hodowców Bydła i Producentów Mleka. Podsumowując: bydło rasy shorthorn to zwierzęta charakteryzujące się przeciętną produkcją mleka i łatwością adaptacyjną do zmiennych warunków środowiskowych. Należy podkreślić, że zwierzęta tej rasy są predysponowane do wypasu. Dodatkowym atutem tej rasy jest łagodny temperament, co powoduje łatwe zarządzanie stadem. Wyposażenie do hodowli tego typu bydła dostępne jest na Giełdzie Rolnej. RASA NORMANDZKA Bydło normandzkie to rasa w typie kombinowanym mleczno-mięsnym, z naciskiem na użytkowość mleczną. Są to zwierzęta o stosunkowo dużym kalibrze, które wyróżniają się charakterystycznym, cętkowanym trójkolorowym (ang. brindle) umaszczeniem. Dzięki swojemu atrakcyjnemu wyglądowi stanowią malownicze wzbogacenie krajobrazu oraz ciekawą atrakcję turystyczną. Bydło normandzkie, fot. Shutterstock Bydło normandzkie wywodzi się z Francji, gdzie jego protoplaści zostali przywiezieni najprawdopodobniej przez wikingów. Historia powstania rasy normandzkiej jest ściśle związana z Normandią, która zlokalizowana jest w północno-wschodnim regionie Francji. Uważa się, że w XVIII w. rolnicy w Normandii rozpoczęli krzyżowanie trzech lokalnych ras bydła, tj.: cotentine, augeronne i cauchoise (obecnie wymarłe). Rasa cotentine charakteryzowała się czerwoną pręgowaną sierścią i opisywana była jako rosłe bydło, o dużej masie ciała, które charakteryzuje się wyróżniającą użytkowością mleczną. Z kolei bydło rasy augeronne wyróżniało się cętkowatym umaszczeniem z przewagą koloru białego, dobrą użytkowością mięsną i opasową. Jednocześnie zwierzęta tej rasy były mniejsze w porównaniu do rasy augeronne. Trzeci komponent to rasa cauchoise, która charakteryzowała się białym umaszczeniem głowy oraz czerwoną maścią zasadniczą. W połowie XIX w. hodowcy z Normandii rozpoczęli eksperymentalne krzyżowania wyselekcjonowanych osobników z bydłem durham (obecnie: shorthorn). Miało to na celu poprawę szybkości przyrostów oraz przyspieszenie okresu dojrzewania płciowego. Kilka dekad później porzucono taki program ze względu na znaczne pogorszenie cech mlecznych wyselekcjonowanej wcześniej linii. Zdecydowano wówczas, że rasa cotentine jest głównym czynnikiem poprawiającym jakość rasy normandzkiej. Prace nad krzyżowaniem wyżej opisanych ras miały dać początek rasie normandzkiej. Początkowa praca hodowlana nad bydłem normandzkim miała na celu wyprowadzenie dwóch kierunków użytkowych - mięsnego i mlecznego, jednak hodowcy zdecydowali o utrzymaniu jedynie jednej odmiany o typie dwukierunkowym. Pierwsze księgi hodowlane normandów powstały pod koniec drugiej połowy XIX w., a w latach 50. XX w. rasa ta stanowiła wówczas 25 proc. pogłowia bydła we Francji. Obecnie liczebność jej przedstawicieli spada - najliczniejsze stada utrzymuje się w Normandii, Bretanii oraz na terenach na północ od Loary, gdzie panuje łagodny, ciepły klimat i bydło przebywa na pastwiskach przez cały rok. Co prawda w latach 70. bydło normandzkie zostaje eksportowane do USA, a stąd do innych krajów, jednak obecnie poza Francją rasa normandzka ma znaczenie marginalne. CHARAKTERYSTYKA RASY Cechą charakterystyczną tej rasy jest wspomniane już wcześniej nietypowe, trójkolorowe umaszczenie. Wyróżnia się trzy warianty umaszczenia tej rasy. Za typowe uznaje się czerwono-białe plamy z charakterystycznymi brązowymi pręgami i określa się je jako "blond". Gdy kolorem dominującym jest biel z występującymi ciemnymi cętkami, maść taką nazywa się "przepiórczą", zaś kiedy przeważa kolor brązowy i czarny, mówi się, że jest "pręgowana". U niektórych osobników pod białymi włosami występują brązowe plamy, typ ten nazywa się "nakrapianym", jednak ze względu na to, że cecha ta nie występuje często, można ją przypisać do dowolnego z wcześniej wymienionych wariantów. Buhaje zazwyczaj mają nieco ciemniejsze umaszczenie oraz większą tendencję do pręgowatości. Cielęta zaś nie wykazują pręgowatości aż do kilku tygodni po urodzeniu. Ponadto bydło normandzkie ma tendencję do ciemnienia okrywy włosowej wraz z wiekiem. Głowa czystorasowego osobnika jest zawsze biała, a barwa ta powinna obejmować co najmniej 2/3 powierzchni głowy. Na niej dopuszczalne jest wystąpienie cętek maści czarnej, brązowej lub czerwonej. Wokół oczu i śluzawicy obecne są szerokie obwódki. Tułów i nogi pokryte są nieregularnymi, często rozległymi brązowymi plamami o różnym natężeniu barwy. Bydło normandzkie charakteryzuje się krótką, szeroką i stosunkowo małą głową z charakterystycznym zagłębieniem między wałem rogowym a częścią nosową czaszki. Bydło normandzkie to osobniki o dużych gabarytach, o dobrze umięśnionym tułowiu, z wysklepionymi łopatkami oraz szeroką i głęboką klatką piersiową. Dorosłe krowy osiągają 140-145 cm wysokości w kłębie, obwód klatki piersiowej 220 cm i masę ciała 700-800 kg. Buhaje zaś osiągają 150-160 cm wysokości w kłębie, obwód klatki piersiowej 257 cm, przy masie ciała 1000- 1300 kg. Średnia masa ciała buhajków po urodzeniu to 44 kg, a cieliczek 41 kg. Roczne buhajki osiągają masę ciała do 550 kg, podczas gdy dobowy przyrost wynosi 1300 gramów, a wydajność rzeźna to 57-60 proc. Zarówno masa ciała buhajków w pierwszym roku życia, jak i dzienne przyrosty p redestynują je do opasu. WALORY UŻYTKOWE Mięso bydła normandzkiego jest chude, o delikatnym smaku i słynie z doskonałej marmurkowatości. Jednak mimo atrakcyjnych cech mięsnych bydło normandzkie jest użytkowane w większym stopniu pod kątem mlecznym. Średnia wydajność mleczna krów w 1998 r. wynosiła 5392 kg o zawartości 4,41 proc. tłuszczu i 3,41 proc. białka. Dziś zaś według badań z 2014 r. (Institut de l’Elevage i France Conseil Elevage) krowy objęte oceną produkowały w laktacji 305-dniowej przeciętnie 6575 kg mleka o zawartości 4,16 proc. tłuszczu i 3,60 proc. białka. Rasa jest długowieczna. Uważa się, że jedna krowa powinna pozostać w stadzie co najmniej 6 laktacji, zanim zostanie wybrakowana. Wybrakowane krowy charakteryzują się wysoką wydajnością rzeźną. Mleko bydła normandzkiego charakteryzuje się bardzo dobrą jakością. To właśnie z mleka bydła rasy normandzkiej produkuje się znane na całym świecie sery o chronionej nazwie pochodzenia (Appellation d’Origine Contrôlée - AOC), takie jak Camembert, Pont l’Évêque i Livarot. Powodem, dla którego mleko jest predysponowane do produkcji serów, jest fakt, że około 90 proc. populacji tego bydła posiada gen kazeiny kappa, a 82 proc. buhajów przeznaczonych do inseminacji posiada genotyp BB. Poziom kazeiny BB kappa w mleku poprawia jakość skrzepu mlekowego podczas produkcji sera, ma również wpływ na szybkość jego tworzenia oraz jędrność serów. Ponadto mleko normandów wykazuje korzystny stosunek wapnia do fosforu. Ma wysoką zawartość wapnia, podczas gdy micele tłuszczu są średniej wielkości. To wszystko powoduje, że produkcja serów od ras normandzkich jest od 15 do 20 proc. na kilogram mleka wyższa niż w przypadku mleka pochodzącego od innych ras. Rasy bydła normandzkiego wykazują się także wybitnym przystosowaniem do ciężkich warunków środowiskowych. Są w stanie znieść szeroki zakres temperatur, przy czym nadal, w przeciwieństwie do wyspecjalizowanych ras, zachowują odporność i cechy użytkowe, takie jak płodność, łatwość wycieleń i dobre wykorzystanie paszy. Szczególnie dobrze radzą sobie w systemach produkcji z wykorzystaniem pastwisk. Bydło to charakteryzuje się także odpornymi kończynami i stawami, co umożliwia mu dobre funkcjonowanie w trudnym terenie. Podsumowując: bydła normandzkie to wszechstronna rasa o stosunkowo dużym kalibrze, która cechuje się zarówno dobrą użytkowością mleczną, jak i mięsną. Zwierzęta tej rasy adaptują się do różnych systemów produkcji, jednak szczególnie dobrze sobie radzą w systemach pastwiskowych.
kojarzenie ras zwierząt w celach hodowlanych